สหกรณ์โคนมวาริชภูมิ

น้ำพระทัย . . . บนผืนดินอีสาน         เป็นพระมหากรุณาธิคุณยิ่งนัก ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พร้อมด้วยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จแปรพระราชฐาน เพื่อทรงเยี่ยมเยียนราษฎรและงานโครงการ อันเนื่องมาจากพระราชดำริบนพื้นภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อปี 2528 ณ ที่ตำบลพังขว้าง อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร พระองค์เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตร การดำเนินงานของสถานีบำรุงพันธุ์สัตว์สกลนคร ซึ่งมีการดำเนินงานส่งเสริมราษฎรในบริเวณใกล้เคียง ให้มีอาชีพเลี้ยงโค เพื่อผลิตน้ำนม อันจะเป็นแหล่งอาหารคุณภาพสำหรับเด็ก เยาวชนและราษฎรในบริเวณใกล้เคียง ด้วยสายพระเนตรที่ยาวไกล และเล็งเห็นความสำคัญของสุขภาพอนามัย ของราษฎรในการบริโภคอาหารที่มีคุณประโยชน์ เป็นอันดับแรก ผนวกกับพระอัจฉริยภาพด้านการพัฒนา ที่เน้นการใช้วิธีที่ง่ายๆ แก้ไขสิ่งที่ยาก จากเริ่มต้นด้วยระดับเล็กๆ ไปสู่ระดับกว้างขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป พระองค์จึงมีพระราชประสงค์ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมกันจัดตั้งศูนย์รวมน้ำนม ให้เป็นสถานที่รับซื้อน้ำนมดิบ เพื่อนำมาผลิตนมสดพาสเจอร์ไรส์และช่วยเหลือราษฎรในบริเวณนั้น โดยพระราชทานพระราชดำริ ให้สถานีบำรุงพันธุ์สัตว์ ร่วมกับปศุสัตว์จังหวัด และจังหวัดสกลนครพิจารณาจัดทำ "โครงการนมพาสเจอร์ไรส์" ในลักษณะเป็น Pilot Project โดยให้เริ่มดำเนินการและใช้เครื่องขนาดเล็กไปก่อน เพื่อใช้เป็นการทดสอบและวิจัยการแปรสภาพนมสด ตลอดจนการตรวจสอบคุณภาพนม และถ้าหากการทดลองดังกล่าวได้ผลดี และได้รับความสนใจจากผู้บริโภคและราษฎรในพื้นที่ ให้การสนับสนุนมากขึ้น ก็อาจปรับปรุงขยายการดำเนินงานในรูปแบบระบบสหกรณ์ คล้ายคลึงกับโครงการผลิตนมสด หนองโพที่จังหวัดราชบุรี และถ้ามีปริมาณนมสดเหลือมากพอก็อาจแปรสภาพเป็นนมผงให้มากขึ้น เพราะในสวนจิตรลดาเองก็ยังนำนมสดมาแปรสภาพทำเป็นนมผงอัดเม็ด ซึ่งได้รับความนิยมสูงมาก